ΚΑΠΝΙΚΑΡΕΑ
Η Καπνικαρέα είναι μια από τις πιο γνωστές μικρές βυζαντινές εκκλησίες της Αθήνας. Χρονολογείται απο τον 11ο αιώνα μ.Χ. Αργότερα προστέθηκε δίπλα το εκκλήσάκι της Αγίας Βαρβάρας, και στη συνέχεια το μπροστινό τμήμα. Βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας στη συμβολη της οδου Ερμού με την Καπνικαρέας. Εχει οικοδομηθεί στα ερείπια αρχαίου ναού. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου.
Ο ναός ανήκει στο σύνθετο τετρακιόνιο, σταυροειδή εγγεγραμμένο τύπο, με τρεις αψίδες στην ανατολική πλευρά και νάρθηκα στη δυτική.Οι τοίχοι του ναού είναι κτισμένοι με την τυπική πλινθοπερίκλειστη τοιχοδομία. τα κατώτερα τμήματα αποτελούνται από μεγάλες σειρές τοποθετημένες με τρόπο τέτοιο ώστε να σχηματίζονται σταυροί. Φέρει οδοντωτές ταινίες και λιτό κεραμοπλαστικό.
Οι περισσότερες τοιχογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του ναού είναι έργο του σύγχρονου καλλιτέχνη Φώτη Κόντογλου, υπογεγραμμένο το 1955.
Για την ονομασία της έχουν διατυπωθεί αρκετές εκδοχές. Σύμφωνα με μια από αυτές, πήρε το όνομά της από την αθηναϊκή οικογένεια Καπνικάρη , τον εκάστοτε εισπράκτορα του καπνικού φόρου, του φόρου οικοδομών δηλαδή, ο οποίος στο Βυζάντιο επιβαλλόταν για κάθε καπνοδόχο.
Το 1834 ο Ναός κινδύνευσε να ρυμοτομηθεί, αλλά σώθηκε με την επέμβαση του πατέρα του βασιλέα Όθωνα, Λουδοβίκου της Βαυαρίας. Σήμερα ανήκει στο πανεπιστήμιο Αθηνών.
Παρατηρήσαμε ότι σε αντίθεση με άλλες εκκλησίες της ίδιας εποχής (π.χ. Ομορφοκκλησιά στο Γαλάτσι, Αγ. Πέτρος και Παναγία Μεσοσπορίτισσα στα Καλύβια) έχει μεγάλες εισόδους και αρκετά παράθυρα.
Πηγές: